Thận Khí Hoàn: Công dụng ôn bổ Thận dương

Thận Khí Hoàn (腎氣丸) là phương thuốc kinh điển xuất xứ từ Kim Quỹ Yếu Lược của Trương Trọng Cảnh, được mệnh danh là “phương chủ đạo của chứng Thận dương hư”. Bài thuốc có công năng ôn bổ Thận dương, lợi thủy, thông khí hóa, giúp phục hồi nguyên dương suy yếu, điều hòa tạng phủ, làm mạnh gân cốt và ấm tứ chi.

Thận Khí Hoàn là sự phát triển từ Lục Vị Địa Hoàng Hoàn, gia thêm Quế nhục và Phụ tử để ôn thông mệnh môn hỏa, giúp thủy hỏa tương sinh, âm dương điều hòa. Thường dùng cho các chứng lưng gối lạnh đau, tiểu tiện nhiều, mệt mỏi, sợ lạnh, tay chân lạnh, dương suy.

Phương thuốc này được xem là bảo phương dưỡng dương – cố bản hồi nguyên, là nền tảng cho nhiều bài thuốc bổ thận sau này.

Hình ảnh minh họa các vị thuốc trong bài Thận Khí Hoàn (Bát Vị Quế Phụ) 

 Bài thơ để dễ thuộc để ghi nhớ:

Quế, Phụ ôn dương thông mệnh hỏa,

Thục, Sơn, Sơn thù bổ Thận tinh.

Đơn bì, Linh, Trạch thanh hư thấp,

Thủy hỏa giao hòa, khí hóa sinh.

Thành phần, công dụng, chủ trị, cách dùng

Thành phần:

• Quế nhục 12g 
• Phụ tử chế 04g 
• Thục địa 12g
• Hoài sơn 12g
• Sơn thù 08g 
• Đơn bì 12g 
• Bạch linh 10g 
• Trạch tả 10g 

Công dụng: ôn bổ Thận dương

Giải thích từng vị thuốc trong bài Thận Khí Hoàn 

Thục địa - tư Thận, bổ huyết ích tủy - QUÂN

Quế nhục - ôn bổ mệnh môn tướng hỏa - THẦN

Phụ tử chế - bổ hỏa trợ dương - THẦN

Hoài sơn - tư Thận, bổ Tỳ sinh tân chỉ khát - THẦN

Sơn thù - tư Thận, ích Can sáp tinh - THẦN

Đơn bì - tả Can hỏa thanh huyết nhiệt - TÁ

Bạch linh - lợi thủy, thẩm thấp ở Tỳ - TÁ

Trạch tả - thanh thấp nhiệt BQ, giáng trọc - SỨ

⚠️Chú ý:

Thông tin về bài thuốc Thận Khí Hoàn chỉ mang tính chất tham khảo, nhằm mục đích cung cấp kiến thức Y học cổ truyền cho người đọc. Nội dung này không thay thế cho việc chẩn đoán, kê đơn hay điều trị y khoa.

Việc sử dụng bài thuốc cần có sự thăm khám và chỉ định của thầy thuốc có chuyên môn. Người bệnh tuyệt đối không tự ý dùng thuốc, phối ngũ hoặc thay đổi liều lượng. Tác giả không chịu trách nhiệm đối với bất kỳ rủi ro nào phát sinh từ việc tự ý áp dụng thông tin trong bài viết này.

Người viết bài: Hồ Viết Cân (www.hovietcan.com)